Για τα χιπχοπ μπαρ στην υπόγα (2022-2023)
Έχοντας κλείσει εδώ και περίπου δύο μήνες τον κύκλο των καθιερωμένων -απ’ το Δεκέμβρη του ’22- χιπχοπ μπαρ στην υπόγα, θέλουμε να σταθούμε σε μερικά σημεία που σχετίζονταν με αυτά, να βρούμε νέα δημιουργικά πεδία σύμπραξης με τον κόσμο της diy χιπχοπ σκηνής και παράλληλα να εξελίξουμε και πολιτικά τη σχέση μας με αυτήν.
Οι βασικοί σκοποί των φετινών μπαρ ήταν αλληλένδετοι και αλληλοτροφοδοτούμενοι, οι εξής 2:
Αφενός, ο κόσμος που ήθελε να εκφράζεται μέσα απ’ το diy και μέσα απ’ το χιπχοπ, να οικειοποιηθεί ένα χώρο με τα χαρακτηριστικά της υπόγας, στον οποίον θα μπορεί να συναντιέται σταθερά, με απώτερο στόχο τη σύναψη οριζόντιων, ισότιμων σχέσεων, ανόθευτων τόσο απ’ την ιεραρχία της αντίστοιχης underground σκηνής, όσο και απ’ τις τυχοδιωκτικές βλέψεις του οποιουδήποτε αντιλαμβάνεται το χιπχοπ μόνο σαν εργαλείο και το μεταχειρίζεται για την παραγωγή πολιτικής, οικονομικής ή προσωπικής υπεραξίας (βλ. εναλλακτικούς μαγαζάτορες, κομματικά φεστιβάλ, επίδοξους αυτόφωτους καλλιτέχνες, περιπτώσεις εκ των έσω μετατόπισης της αντι-εμπορευματικής σκηνής προς εμπορευματικά/mainstream χαρακτηριστικά κλπ).
Και αφετέρου, να γνωρίσουμε καλύτερα και να αποκτήσουμε μια ουσιαστική σχέση ως υπόγα με τους ανθρώπους της diy χιπχοπ σκηνής, να ανοίξουμε διάλογο πάνω σε κοινά -και μη- πολιτικά σκεπτικά, σε σχέση με την αυτοοργανωμένη έκφραση.
Σχετικά με τα σκεπτικά που επικοινωνούσαμε στους ανθρώπους που βάζανε μουσικές
[περί διασκεδαστηρίου & τρας κουλτούρας]
Δεδομένου ότι επιδίωξή μας ήταν ένα 1ο στάδιο γνωριμίας και επικοινωνίας ανθρώπων της diy χιπχοπ σκηνής μεταξύ τους και όχι μια ακόμα Παρασκευιάτικη έξοδος, διαμορφώναμε το χώρο έτσι ώστε να μοιάζει περισσότερο με “καφενείο”, παρά με ορθάδικο. Συμπληρωματικά, ήταν εξίσου σημαντικό για εμάς (ακόμα κι αν αυτό γινόταν στα πλαίσια μιας diy διοργάνωσης, όπως ένα χιπχοπ μπαρ σε έναν αυτοοργανωμένο χώρο) να μην αναπαράγονται -στο βαθμό του εφικτού- μουσικές με οποιουδήποτε είδους εξουσιαστικό περιεχόμενο, ή/και μουσικές που παραπέμπουν σε πτυχές της mainstream κουλτούρας. Επίσης, δε θέλαμε σε καμία περίπτωση να εξελιχθεί το μπαρ σε ένα ακόμα τρασόπαρτο, σαν αυτά με τα οποία τόσο πολύ έχει φροντίσει πολύς κόσμος του χώρου ευρύτερα της αυτοοργάνωσης να “εμπλουτίσει” τις διάφορες -αυτοοργανωμένες κατά τ’ άλλα- εκδηλώσεις. Θεωρούσαμε και θεωρούμε πως δε μας λείπει που δεν ανήκουμε σε αυτή την άτυπη κοινότητα ανθρώπων, που εξασκούν την πολιτική επιλογή, σύμφωνα με την οποία ο ίδιος άνθρωπος μπορεί να δηλώνει πολέμιος της αφομοίωσης απ’ την κυρίαρχη κουλτούρα και ταυτόχρονα να “κάνει πλάκα” -ή όντως να διασκεδάζει!- με τα κατακάθια της χειρότερης εκδοχής της, κανονικοποιώντας την και άρα συγχωνεύοντας πλήρως αλληλοσυγκρουόμενες θέσεις.
[περί μαρκίζας]
Σχετικά με το όνομα στην αφίσα του ανθρώπου που κάθε φορά θα έπαιζε μουσικές στα πλαίσια του μπαρ, προβληματιστήκαμε αρκετά για το αν θέλαμε να αναγράφεται ή όχι. Παρακολουθώντας την ευρύτερη συγκυρία των εγχώριων μουσικών δεδομένων και παρατηρώντας ότι ο κόσμος έχει συνηθίσει να παρακινείται από “ονόματα” (μεγαλοποιημένα λιγότερο ή περισσότερο), θέλαμε να επιχειρήσουμε να σπάσουμε αυτή την κουλτούρα-συνήθεια των εξατομικευμένων follow, που αντιστοιχούν απλά στον “αγαπημένο mc” του καθενός από την οποία παράγεται μια ιεραρχική σχέση μεταξύ “καλλιτέχνη” και followers. Αντιλαμβανόμαστε μια αυτοοργανωμένη σκηνή ως ενα ευρύτερο σύνολο με συλλογικά χαρακτηριστικά, που παρακινείται απ’ τα αντίστοιχα προτάγματά της.
[περί διαμόρφωσης set]
Σχετικά με την προετοιμασία, αλλά και την αναπαραγωγή των μουσικών επιλογών κατά τη διάρκεια των μπαρ, επειδή δε βλέπουμε τους ανθρώπους σαν αναλώσιμους, ακούραστους dj, θέλαμε να αποφύγουμε οπωσδήποτε το σενάριο τού να “χώσουμε” κάποιον πίσω απ’ το pc για ώρες και γι’ αυτό και δε ζητήσαμε ποτέ από έναν άνθρωπο να “βγάλει όλη τη βραδιά”. Αντίθετα, θέλαμε η μουσική να αποτελεί αιτία και αφορμή ταυτόχρονα, ώστε να ‘χουμε την ευκαιρία και το χρόνο να γνωριστούμε μέσα στη συνθήκη ενός αυτοοργανωμένου μπαρ. Προσπαθήσαμε λοιπόν, η ενασχόληση με την επιλογή των κομματιών να έχει πιο συλλογικούς όρους και να παίζουν από 2 άτομα και πάνω κάθε φορά, για όσο χρόνο εκείνα επιθυμούσαν. Σεβόμενοι επίσης το δημιουργικό κομμάτι όλης αυτής της διαδικασίας, δεν παρεμβήκαμε ποτέ στο είδος της μουσικής που θα παιζόταν, ούτε μπήκαμε στη διαδικασία να την κατηγοριοποιήσουμε σε “ανεβαστική”, “νταουνιάρικη” κ.ά. και να εκφράσουμε αντίστοιχες προτιμήσεις, σύμφωνα με το αν είναι “κατάλληλη για μπαρ” ή όχι.
Σχετικά με την περιστασιακή ακύρωση κάποιων μπαρ
Μέσω των μπαρ δεν επιδιώκαμε να μετατρέψουμε την υπόγα στο απόλυτο, συγκεντρωτικό χωνευτήρι της diy χιπχοπ σκηνής. Γι’ αυτό και όποτε ανακοινωνόταν την ίδια μέρα με το μπαρ στην υπόγα κάποιο diy χιπχοπ λάηβ σε άλλο χώρο στην Αθήνα από διοργανώσεις με diy σκεπτικό και αντίστοιχα χαρακτηριστικά, νιώθαμε την ανάγκη αφενός να στηρίξουμε ατομικά την εκάστοτε διοργάνωση και αφετέρου να μη λειτουργήσουμε διασπαστικά, οπότε ακυρώναμε το μπαρ εκείνης της βραδιάς.
Τελικά, στόχος των χιπχοπ μπαρ δεν ήταν να γίνει η υπόγα μια εναλλακτική εκδοχή της mainstream προσωποκεντρικής χιπχοπ κουλτούρας, ούτε να αποτελέσει μια μεγάλη αγκαλιά που θα δεχόταν αφιλτράριστα κόσμο του γενικότερου χιπχοπ ρεύματος, ούτε να γεφυρώσει το κάποιες φορές δυσδιάκριτο χάσμα μεταξύ της αυτοοργανωμένης σκηνής με τον ευρύτερο χώρο της underground χιπχοπ αισθητικής.
Βασικός στόχος -όπως αναφέραμε και παραπάνω- ήταν να αποτελέσει η υπόγα ένα σημείο σταθερής συνάντησης για τον κόσμο της diy χιπχοπ σκηνής, έχοντας παρατηρήσει κι ότι οι χώροι στους οποίους μπορούσε να συναντηθεί με αυτοοργανωμένους όρους αυτός ο κόσμος στην Αθήνα, ήταν και είναι πλέον ελάχιστοι.
Σαν συνέχεια των πρώιμων ζυμώσεων που έγιναν όλο αυτό τον καιρό στα μπαρ της υπόγας, μπορούμε μεταξύ άλλων, να συμπεράνουμε απολογιστικά πως όσο το είδος γίνεται πιο δημοφιλές, τόσο πιο σαφή πολιτικά όρια πρέπει να αναπτυχθούν απ’ τον κόσμο που αντιλαμβάνεται πολιτικά το τι σημαίνει “κάνω μόνος μου μουσική”, είτε αυτά αναπτυχθούν εντός μελλοντικών διαδικασιών στην υπόγα, είτε και έξω απ’ αυτήν, δεδομένου ότι διακρίνουμε έντονα την ανάγκη για περαιτέρω συλλογικοποίηση στην Αθήνα στο χώρο του diy χιπχοπ.
Ομάδα χιπχοπ μπαρ // ιούλιος ’23
